Figures of Speech

By Prof. Tushar Chavan

10

2300

Figures of Speech– An interesting topic

Test No. 1

Choose the correct figure of speech used in the sentence

Test No. 2

Solve the Online Test based on figures of speech:

Figures of Speech: See explanation and examples

1) Alliteration –

When in a sentence the sound of any letter which comes in the beginning of the word is repeated, it is the use of alliteration.

जेव्हा वाक्यात शब्दाच्या सुरुवातीला येणार्‍या अक्षराच्या (मुळाक्षराच्या) ध्वनीची (आवाजाची) पुनरावृत्ती होते, तेव्हा तेथे ‘alliteration’ चा वापर होतो.

e.g.

a) Raju brings himself to the bank of a bay.

b) He holds his head high.

c) काकूने काकाचे कामाचे कागद कात्रीने कापून काढले.

2) Repetition –

When in a sentence same words are repeated, it is the use of repetition.

जेव्हा वाक्यात समान शब्दांची पुनरावृत्ती होते (एखादा शब्द पुन्हा पुन्हा आलेला असतो), तेव्हा तेथे ‘repetition’ चा वापर होतो.

e.g.

a) Rain, rain go away.

b) Alone, alone, all, alone.

c) देवा हो देवा, गणपती देवा.

3) Personification –

When in a sentence lifeless (inanimate) objects, animals, birds, plants, flowers etc. are given human qualities or they are described as living things, it is the use of personification.

जेव्हा एखाद्या वाक्यात निर्जीव वस्तू, मानवेतर प्राणी, पक्षी, वनस्पती, फुले इत्यादींना मानवी गुण दिले जातात किंवा त्यांचे सजीव म्हणून वर्णन केले जाते, तेव्हा तेथे personification असते..

e.g.

a) The waves are singing a song.

b) Stars danced in the sky.

c) ती पहा सर्वात मागे मान उंचावून पाहणारी टेकडी. तिच्या पायाजवळून उड्या मारीत जाणारा, गात जाणारा तो अवखळ झरा.

4) Simile –

When in a sentence a direct comparison is made between two objects of different kinds which have at least one point in common shown using ‘like’ or ‘as’, it is the use of simile.

एखाद्या वाक्यात जर दोन वस्तू, व्यक्ति, प्राणी, गुणवैशिष्टे, किंमत, महत्व इत्यादींची प्रत्यक्षरित्या तुलना केलेली असेल आणि त्यामधील एकमेव साम्य दाखवण्यासाठी ‘like’ किंवा ‘as’ यांचा उपयोग केलेला असतो तेव्हा तेथे simile असते.

e.g.

1) Kashmir is like a heaven of India.

2) The road lies like a carpet.

3) शिवाजी महाराज सिंहासारखे होते.

5) Metaphor –

When an indirect comparison is made in between two objects of different kinds which have at least one point in common, it is the use of metaphor. There is no use of words ‘like’ and ‘as’.

एखाद्या वाक्यात जर दोन वस्तू, व्यक्ति, प्राणी, गुणवैशिष्टे, किंमत, महत्व इत्यादींची अप्रत्यक्षरित्या तुलना केलेली असेल आणि त्यामधील एकमेव साम्य दाखवण्यासाठी ‘like’ किंवा ‘as’ यांचा उपयोग केलेला नसतो तेव्हा तेथे metaphor असते.

e.g.

1) Seeds of moonlight.

2) The camel is the ship of the desert.

3) शिवाजी महाराज सिंह होते.

6) Onomatopoeia –

When in a sentence a word itself expresses sound, it is the use of onomatopoeia.

जर दिलेल्या वाक्यात आवाज दर्शक शब्द वापरलेले असतील तर तेथे onomatopoeia असते.

e.g.

1) The dog’s bhoo bhoo is creating noise.

2) The twittering of tiny birds.

3) झुक झुक झुक झुक आगीनगाडी.

7) Inversion –

When in a sentence words are not in a correct prose order (S + V + O), it is the use of inversion.

जर दिलेल्या वाक्यात कर्ता + क्रियापद + कर्म अशी रचना न देता ती यमक जुळवण्यासाठी किंवा अन्य कारणासाठी वेगळी दिलेली असते तेव्हा तेथे inversion असते.

e.g.

1) But don’t you quit.

2) In vain is the world play.

3) हम आपके है कौन.

8) Hyperbole –

When in a sentence a statement is made emphatic by over-statement or exaggeration, it is the use of hyperbole.

जर दिलेल्या वाक्यात अतिशयोक्ती केलेली असेल तर तेथे hyperbole असते.

e.g.

1) She wept a bucket full of tears.

2) I will bring for you the stars and moon if you wish.

3) दमडीचे तेल आणले, त्यात सासुबाईंची अंघोळ झाली, उरलेले तेल सांडले, ते वेशीपर्यंत गेले, त्यात उंट पोहून गेला.

9) Antithesis –

When in a sentence the opposite words or ideas are used side by side, it is the use of antithesis.

जर वाक्यात विरुद्ध अर्थाचे शब्द असतील किंवा कल्पना वापरलेल्या असतील तर तेथे antithesis असते.

e.g.

1) He wants to light the dark route.

2) It may be near when it seems afar.

3) उघडलेली खिडकी त्याने बंद केली.

10) Climax –

When in a sentence ideas, thoughts, value, importance, qualities etc. are arranged in ascending order, it is the use of climax.

जर दिलेल्या वाक्यात कल्पना, विचार, किंमत, महत्व, गुणवैशिष्टे इत्यादी चढत्या क्रमाने दिलेले असतील तर तेथे climax असते.

e.g.

1) She came, she saw, she conquered.

2) They enjoy liquor with dance and drums.

3) ती आली, तिने पहिले आणि तिने जिंकून घेतले.

11) Anti-climax –

When in a sentence ideas are presented in descending order, it is the use of anti-climax.

जर दिलेल्या वाक्यात कल्पना, विचार, किंमत, महत्व, गुणवैशिष्टे इत्यादी उतरत्या क्रमाने दिलेले असतील तर तेथे anti-climax असते.

e.g.

1) The soldier fights for glory and shilling a day.

2) He swears before sun, moon and leaves.

3) जिथे फुले वेचली तिथे गोवऱ्या वेचण्याची वेळ आली.

12) Transfer Epithet –

When in a sentence one adjective is transferred from its suitable noun to another noun, it is the use of transferred epithet.

जर दिलेल्या वाक्यात एखाद्या नामाचे विशेषण दुसऱ्या नामाला दिले जाते तेव्हा तेथे transferred epithet असते.

e.g.

1) I spent three sleepless nights.

2) Veens shook her doubtful curls.

3) कर्णाचे उदार हात.

13) Paradox –

When in a sentence self – contradictory statements are made, it is the use of paradox.

जर दिलेल्या वाक्यात विरोधाभास दिलेला असेल तर तेथे paradox असते.

e.g.

1) Success is failure turned inside out.

2) Her questions found their own answers.

3) The best teacher is who teaches least.

4) जरी आंधळी मी तुला पाहते.

14) Euphemism –

When in a sentence unpleasant facts are presented in a pleasant form, it is the use of euphemism.

जर दिलेल्या वाक्यात अप्रिय, अशूभ गोष्ट सरळ शब्दात न सांगता ती अप्रत्यक्ष रितीने सांगीतली तर तेथे euphemism असते.

e.g.

1) He is no more.

2) When I am gone, you will repent.

3) तो सध्या सरकारचा पाहुणचार घेत आहे.

15) Synecdoche –

When in a sentence a part is used to designate the whole or vice versa, it is the use of synecdoche.

जर दिलेल्या वाक्यात एखाद्या भागावरुन पूर्ण वस्तूची, व्यक्तिची ठिकाणाची कल्पना येत असेल तर तेथे synecdoche असते.

e.g.

1) More hands should be employed.

2) Give us our daily bread.

3) साठ पावसाळे पाहिलेला माणूस आहे तो.

16) Apostrophe –

When in a sentence a direct address is made to the dead, lifeless objects, plants, animals, birds, absent persons, God etc., it is the use of apostrophe.

जर दिलेल्या वाक्यात एखाद्या र्निजीव वस्तूला, मृत व्यक्तिला, वनस्पतींना, मानवेतर प्राण्यांना, पक्षांना, अनुपस्थित व्यक्तिला, देवाला उद्देशून विचार मांडलेले असतील तर तेथे apostrophe असते.

e.g.

1) O moon, give me moonlight.

2) O God, save me.

3) ने मजशी ने, परत मातृभूमीला, सागरा प्राण तळमळला.

17) Tautology –

When in a sentence different words of same meaning are used for the sake of force, it is the use of tautology.

जर दिलेल्या वाक्यात एकाच अर्थाचे विविध शब्द वापरलेले असतील तर तेथे tautology असते.

e.g.

1) I have seen it with my own eyes.

2) I want to hear fairy tales and stories from him.

3) पाण्याची वॉटर बॅग.

4) तो दमलेला थकलेला आहे.

18) Irony –

When in a sentence two opposite ideas or sentiments are put to ridicule, it is the use of irony.

जर दिलेल्या वाक्यात व्यंग दर्शविण्यासाठी किंवा उपहास करण्यासाठी परस्पर विरोधी विचार किंवा घटना एकत्र मांडलेल्या असतील तर तेथे irony असते.

e.g.

1) Young enough to live, hee!

2) Wisdom shall die with you.

3) He is thief but an honest man.

5) The house is lovely, but it has no fresh air.

4) माझ्यासारखा 35 टक्क्यांनी पास होणारा विद्वान येथे असतांना काय काळजी करता.

19) Pun –

When in a sentence a word is used with two meanings, it is the use of pun.

जर दिलेल्या वाक्यात एखाद्या शब्दातून दोन दोन अर्थ निघत असतील तर तेथे pun असते.

e.g.

1) His knowledge of sound is not sound.

2) An ambassador is an honest man who lies abroad for the good of his country.

3) आम्ही बि घडलो तुम्ही बि घडा.

20) Interrogation –

When a question is used instead of a statement for emphasis, it is the use of interrogation.

जर दिलेल्या वाक्यात प्रश्न दिलेला असेल तर तेथे interrogation असते.

e.g.

1) Do you think a great city endures?

2) Can two and two ever make five?

3) मी कोण आहे कोणी मला सांगेल काय?

21) Exclamation –

When in a sentence there is expression of strong feelings, it is the use of exclamation.

जर दिलेल्या वाक्यात उद्गार दिलेला असेल तर तेथे exclamation असते.

e.g.

1) Now all has become history!

2) What a piece of work man is!

3) देवा काय तुझा चमत्कार!

22) Metonymy –

When in a sentence there is association of two objects and one object is described as another, it is the use of metonymy.

जर दिलेल्या वाक्यात दोन वस्तूंमधील सहसंबंध दिलेला असेल आणि एका वस्तूला दुसरी वस्तूचे रूप दिलेले असेल तर तेथे metonymy असते.

e.g.

1) The pen is mightier than the sword.

2) How close he was to the golden crown.

3) तो तर माझा डावा हात आहे.

23) Oxymoron –

When in a sentence two words of opposite meanings of same person or thing are placed side by side, it is the use of oxymoron.

जर एखाद्या वाक्यात एकाच व्यक्ती किंवा वस्तू विषयी दोन विरुद्ध अर्थाचे शब्द दिलेले असतील तर तेथे oxymoron असते.

e.g.

1) It’s an open secret.

2) She was found missing

3) तो स्पष्टपणे गोंधळलेला होता.

24) Refrain –

When in a poem or song, a line or group of lines that regularly repeat to create musical effect, usually at the end of a stanza, it is called refrain.

एखाद्या कवितेत किंवा गाण्यात ऐखादी ओळ किंवा शब्दसमूह पुन्हा पुन्हा आलेले असतील (बहुदा कडव्याच्या शेवटी) तर तेथे refrain असते.

e.g.

1) The woods are lovely, dark and deep,

But I have promises to keep,

And miles to go before I sleep, And miles to go before I sleep.

2) धृव पद, पालुपद, कडव्याच्या शेवटी पुनरावृत्ती करणाऱ्या ओळी.

हरे राम, हरे राम, कृष्ण कृष्ण, हरे राम

See More

Std. XII Activity Work Book

Do solve the following online tests

1) Test on spot the error

2) Online test on Framing wh- question